Motyle w Polsce – paź królowej Rusałka pawik i inne Ile żyją Co jedzą

Polska jest domem dla dużej ilości motyli, w naszym kraju występuje kilka tysięcy gatunków motyli. Wiele z nich można spotkać w krajowych lasach, na łąkach i polach. Do najpiękniejszych należą: motyl paź królowej, rusałka pawik, paź żeglarz i rusałka pokrzywnik, o których przeczytasz w tym artykule.

Motyle w Polsce – gatunki

W Polsce występuje wiele różnych gatunków motyli. Istnieje 150 000 gatunków motyli na świecie, w Polsce jest ich około 3 000. Motyle te często można zobaczyć w ogrodach i parkach, a także w bardziej naturalnych siedliskach, takich jak lasy i łąki. Większość z nich należy do najbardziej rozpowszechnionych owadów występujących na terenie naszego kraju. Poniżej zobaczysz listę wybranych gatunków motyli.

Motyle w Polsce – lista

• Czerwończyk dukacik – Lycaena virgaureae
• Modraszek arion – Phengaris arion
• Paź żeglarz – Iphiclides podalirius
• Przeplatka maturna – Euphydryas maturna
• Rusałka admirał – Vanessa atalanta
• Rusałka żałobnik – Nymphalis antiopa
• Rusałka pokrzywnik – Aglais urticae
• Rusałka pawik – Aglais io
• Rusałka osetnik – Vanessa cardui
• Niepylak apollo – Parnassius apollo
• Mieniak tęczowiec – Apatura iris
• Latolistek cytrynek – Gonepteryx rhamni

O części z nich przeczytasz w tym artykule, dowiesz się, ile żyją, gdzie występują, co jedzą, a także jak się rozmnażają motyle w Polsce.

Ile żyją motyle polskie?

Motyle nie należą do długowiecznych owadów, duża część motyli żyje tylko kilka tygodni. Istnieją jednak gatunki, których długość życia wynosi nawet 10 miesięcy. Długość życia motyli możemy liczyć od momentu wylęgnięcia się, wtedy długość życia tych owadów znacznie się zwiększa. Zazwyczaj o kilka lub kilkanaście tygodni, ale może się zdarzyć, że motyl pozostaje w poczwarce nawet na kilka miesięcy.

Ile żyją motyle polskie – od czego zależy długość życia? Co ciekawe, istnieje motyl żyjący zaledwie jeden dzień. Za najdłużej żyjącego motyla uznaje się motyla gatunku Latolistek cytrynek. Długość jego życia może osiągnąć nawet 11 miesięcy. Wpływ na długość życia w głównej mierze wpływ ma gatunek motyla, ale również dostępność pożywienia, przykładowo motyl niepylak apollo jest zagrożony wyginięciem dlatego, że żywi się dosyć rzadko występującym rozchodnikiem.

Co jedzą motyle – gąsienice. W większości żywią się one różnymi roślinami, często są to rośliny: osty, wierzby, brzozy, seler, gorysz, kminek, pietruszka, marchew, ruta zwyczajna, kolendra, koper, astry, wiśnia, topola, koniczyna, pokrzywa, kapusta i jagoda. Istnieją jednak odmiany, które mogą jeść grzyby, mchy i porosty. Istnieją również gąsienice o drapieżnym charakterze, jednak są one bardzo rzadkie. Największy wpływ na to, co jedzą motyle w postaci gąsienicy ma jej gatunek.

Motyl paź królowej

Motyl ten jest znany również jako Papilio machaon, jest motylem dziennym, który występuje w wielu różnych siedliskach. Samica jest bardzo podobna do samca, dymorfizm płciowy jest niewyraźny. Istnieje 6 podgatunków pazia królowej, zobaczysz je poniżej:

Motyl paź królowej posiada żółte, wzorzyste skrzydła. Wzory te mogą być czarne lub niebieskie, skrzydła zakończone są ogonkami, a przy ich wewnętrznej krawędzi możemy zauważyć dwie czerwone plamki. Ich rozpiętość osiąga ok. 3 cm. Co ważne, ubarwienie motyla zależne jest od czasu wylęgu, pazie królowej pokolenia letnio-jesiennego są ciemniejsze niż te pokolenia wiosennego.

Występuje na terenie Azji, Afryki i Europy, również Polski. Gdzie żyje praktycznie na każdym rodzaju terenu, nie spotkamy ich tylko w wysokich górach. Często pojawia się również w ogrodach i parkach. Motyl paź królowej żywi się głównie nektarem, a głównym źródłem wody jest rosa. Żyją one kilka tygodni.

Motyl tego gatunku rozmnaża się poprzez składanie jaj na roślinach z rodziny baldaszkowatych, do których należą rośliny takie jak seler, marchew i koper. Jaja te są okrągłe, larwy wylęgają się po od 7 do 10 dni. Dlatego, aby zwiększyć ilość motyli w naszym ogrodzie, te rośliny powinny się w nim znaleźć. Larwy wylęgają się i żerują na liściach roślin.

Gdy motyl paź królowej jest w pełni rozwinięty, przepoczwarzają się w kokonie przymocowanym do gałązki lub liścia. Dorosłe osobniki pojawiają się po kilku tygodniach. Dorosła gąsienica tego gatunku jest koloru zielonego, z charakterystycznymi ciemnymi pierścieniami na całej jej długości. Na każdym z nich znajdziemy 6 jaskrawo pomarańczowych plamek. Żywią się one roślinami takimi jak: seler, gorysz, kminek, pietruszka, marchew, ruta zwyczajna, kolendra i koper. Motyl ten należy do rodziny paziowatych, podobnie jak paź żeglarz, o którym przeczytasz w dalszej części artykułu.

Motyl rusałka pawik

Aglais io to przeciętnej wielkości motyl z rodziny Nymphalidae. Ma rozpiętość skrzydeł ok. 50 mm i jest dymorficzny płciowo, ale jedyną dużą różnicą jest to, że samce są większe od samic. Larwy żywią się różnymi gatunkami roślin, w tym kapustą i sałatą. Podobnie jak rusałka admirał, dorosłe motyle w Polsce żywią się głównie nektarem kwiatowym, ale również owocami.

Jest jednym z najpowszechniejszych gatunków motyli występujących w Polsce. Stworzenie to jest bardzo powszechne w miejscach takich jak łąki i obrzeża lasów, ogrody i nie tylko. Motyla rusałka pawik często możemy spotkać na kwiatach, z których może spijać nektar. Uwagę przykuwają pawie oczka (plamki) na końcu i początku skrzydeł. Rozpiętość skrzydeł przeciętnych osobników tego gatunku oscyluje w granicach 45 – 55 mm. Są one koloru ceglanego. Wygląd rusałki pawik zapewnia jej bezpieczeństwo, poprzez możliwość odstraszania zwierząt. Te polski motyle zazwyczaj dożywają do 10 miesięcy. Podczas roku występują 2 pokolenia.

Charakterystyczną cechą dorosłych gąsienic są długie kolce znajdujące się na całej długości gąsienicy. Ciało jest pokryte białymi kropkami. 4 tygodnie od wylęgu gąsienice zaczynają szukać kryjówek, w których przepoczwarzą się w motyle. Często są to gałązki roślin lub szczeliny i pęknięcia w drzewach i murach.

Przepoczwarzenie trwa zazwyczaj kilka dób, podczas których zachodzą szerokie zmiany w budowie ciała motyla rusałka pawik. Po upływie 1-2 dni poczwarka zaczyna się stopniowo wyłaniać z oskórka gąsienicy. Przez następne kilkanaście dni następuje przeobrażanie w motyla, obejmujące wiele zmian w budowie narządów. Po tym czasie motyl wyślizguje się z oskórka.

Rusałka admirał

Vanessa atalanta to motyl z rodziny Nymphalidae. Jest to jeden z najszerzej rozpowszechnionych motyli na świecie, występujący w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Północnej, gdzie żyje w ogrodach, parkach, polanach i okolicach lasów. Oprócz tego, jest jednym z gatunków motyli wędrownych. Jest to średniej wielkości motyl o rozpiętości skrzydeł od 55 do 65 mm. Skrzydła te są w większości czarne z pomarańczowymi i białymi akcentami. Górna część skrzydeł motyli gatunku rusałka admirał jest czarna z czerwonymi pasami i białymi plamami, natomiast spód jest brązowy z pomarańczowymi pasami.

Żywią się w głównej mierze nektarem kwiatowym, ale również owocach, w szczególności bardzo dojrzałych. Podobnie jak rusałka pawik, rusałka również składa jaja na spodniej części liści pokrzyw. Gąsienice są czarne, charakterystyczne dla nich są rozgałęzione kolce i białe kropki. Ile żyją motyle polskie – rusałki? Długość życia motyli rusałka admirał wynosi ok. 6 tygodni.

Paź żeglarz

Iphiclides podalirius to gatunek motyla z rodziny Papilionidae. Występuje w Europie, Afryce i Azji, w Polsce spotkamy je wszędzie, z wyjątkiem północnej części kraju. Jest mniej powszechny niż motyl paź królowej i rusałka żałobnik. Co ważne, jest on objęty częściową ochroną gatunkową. Od 1952 do 2014 był objęty ścisłą ochroną gatunkową.

To duży motyl o rozpiętości skrzydeł około 8 cm. Górna strona skrzydeł jest żółta z czarnymi, symetrycznymi czarnymi wzorami w postaci różnej długości pasków. Natomiast charakterystyczną cechą tylnych skrzydeł gatunku paź żeglarz są jasnoniebieskie oznaczenia w kształcie półksiężyca, znajdują się one tuż przy zewnętrznej krawędzi.

Niepylak apollo

Parnassius apollo, motyl Apollo, to motyl wysokogórski występujący w Europie i Azji. Jest członkiem podrodziny Parnassiinae, która zawiera niektóre z największych i najbardziej kolorowych motyli świata. Apollo jest jednym z największych motyli, rozpiętości skrzydeł wynosi do 8 cm. Nie jest powszechny w Polsce, spotkamy go tylko w Tatrach i Pieninach, jest zagrożony wyginięciem i objęty ochroną ścisłą.

Niepylak apollo jest wyjątkowym motylem, na tle kolorowych motyli wyróżnia się swoim szarym ubarwieniem. Cała powierzchnia ich skrzydeł jest koloru szarego, charakterystyczne dla tej odmiany są dużych rozmiarów, pomarańczowe plamki. Znajdują się na tylnych skrzydłach. Taki wygląd pełni funkcję ochronną, z łatwością zlewa się z białymi kwiatami i skałami.

Rusałka pokrzywnik

Aglais urticae to gatunek motyla z rodziny Nymphalidae. Występuje w Azji i Europie. Jest bardzo powszechnym gatunkiem motyli również w Polsce. Żyje na otwartych przestrzeniach takich jak polany, ogrody i obrzeża lasów. Nazwę zawdzięczają pokrzywie zwyczajnej, na której żerują gąsienice tego gatunku.

Rusałka pokrzywnik to średniej wielkości motyl o rozpiętości skrzydeł wynoszącej ok. 50 mm. Przednie skrzydła osiągają ok. 25 mm długości. Powierzchnia skrzydeł jest pomarańczowa, z licznymi, czarnymi, plamami i przejaśnieniami. Ich krawędzie pokrywa czarno-niebieski pasek, o szerokości kilki milimetrów. Również na obrzeżach skrzydeł znajdziemy wiele białych oznaczeń. Płcie motyli gatunku rusałka pokrzywnik są do siebie podobne.

Rusałka żałobnik

To jeden z największych gatunków motyli występujących w Polsce. Występują również w całej Europie i Ameryce Północnej. Żyją na terenach praktycznie każdego rodzaju – od nizin aż po góry. Znajdziemy je zazwyczaj w okolicy lasu – na drogach i polanach. W związku z tym, że owady te są słońcolubne, często przebywają na otwartym, słonecznym terenie. Dzięki temu, są mogą okazać się łatwiejszymi do zaobserwowania w naturze.

Rusałka żałobnik jest dużym motylem, rozpiętość ich skrzydeł może osiągnąć nawet 9 cm. Duża część powierzchni skrzydeł jest jednolicie ciemnobrązowa, a na całej długości krawędzi ich skrzydeł znajduje się jasnożółta obwódka. Inną, charakterystyczną dla tego gatunku cechą jest czarny pasek z jasnoniebieskimi plamkami znajdujący się po wewnętrznej stronie żółtej obwódki. Co ciekawe, rzadko spotkamy je na kwiatach, ponieważ rusałka żałobnik żywi się głównie przejrzałymi owocami i sokami drzew, a nie tym, co jedzą motyle innych gatunków – nektarem. 

Polskie motyle – ciekawostki

Poniżej poznasz ciekawostki i porady dotyczące między innymi tego, jak zwabić motyle do Twojego ogrodu, dowiesz się też gdzie występują motyle polskie. Oprócz tego, poznasz najpiękniejszego motyla na Świecie – blue morpho i najpiękniejszego motyla w Polsce.

Ile skrzydeł ma motyl?

Może się wydawać, że motyl ma 2 skrzydła, jednak w rzeczywistości jest ich 4 – para, po lewej i para po prawej. Dlatego możemy się spotkać z określeniami takimi jak przednie lub tylnie skrzydła. W przypadku motyli takich jak niepylak apollo i rusałka admirał, tylne skrzydła są większe.

Gdzie występują?

Wszystkie z opisanych w tym artykule motyli żyją w Polsce (z wyjątkiem Blue Morpho), większość z nich jest bardzo powszechna. Motyle w Polsce występują w bardzo różnych środowiskach. Można je znaleźć w lasach, parkach, ogrodach, na łąkach, a nawet w miastach. Aby zwabić polskie motyle do naszego ogrodu możemy zasadzić w nich odpowiednie rośliny, takie jak seler, marchew i koper w przypadku motyla paź królowej.

Jaki jest najpiękniejszy motyl na świecie?

Jak zwabić motyle do ogrodu?

Najlepszym sposobem na zwiększenie ilości motyli w naszym ogrodzie jest zasadzenie w nim kolorowych kwiatów. Oprócz tego warto zadbać, aby w ogrodzie znalazło się to, co jedzą motyle poszczególnych odmian. Poniżej poznasz listę takich roślin:

Podsumowanie

Polskie motyle należą do najpiękniejszych owadów występujących w Polsce, ponadto są one niezwykle powszechne. W tym artykule poznałeś najpopularniejsze gatunki w Polsce, dowiedziałeś się również ile żyją, jak się rozmnażają, i co jedzą.